The essential journalist news source
Back
14.
September
2017.
Llwybrau Annisgwyl – Deg lle yng Nghaerdydd sy’n gysylltiedig â Roald Dahl


Ganed Roald Dahl - a ddewiswyd fel hoff awdur y DU yn y flwyddyn 2000 i nodi Diwrnod Llyfr y Byd - yn Llandaf ar 13 o Fedi, 1916, i rieni o Norwy. Fel rhan o'r dathliadau canmlwyddiant rydym wedi creu rhestr o ddeg lleoliad yng Nghaerdydd sy'n gysylltiedig â Roald Dahl.

Beth am gerdded yn ôl troed y dyn mawr ei hun a dilyn ein Llwybrau Annisgwyl?

"Villa Marie", Fairwater Road, Llandaf (man geni Roald Dahl)

[image]

Dyma gartref y teulu lle ganed Dahl ym 1916. Cynlluniwyd nifer o fanylion yr adeilad gan Harald Dahl ei hun, sef tad Roald. "Tŷ Gwyn" yw enw'r eiddo erbyn hyn.

Stryd Bute, Butetown (lle dechreuodd Harald Dahl ei fusnes)

[image]

Teithiwch ar hyd Stryd Bute i gyfeiriad Bae Caerdydd. Roedd Harald Dahl yn frocer llongau ac fe sefydlodd fusnes llwyddiannus ‘Aadnesen & Dahl' mewn un ystafell ar Stryd Bute ym 1900.

Yr Eglwys Norwyaidd, Bae Caerdydd (lle bedyddiwyd Roald Dahl)

[image]

Lleolwyd yr eglwys yn wreiddiol ger y fynedfa i Ddoc Bute y Gorllewin ar dir a roddwyd yn rhodd gan Ardalydd Bute. Mae Canolfan y Mileniwm bellach ar y safle hwn. Ym 1987 sefydlwyd Ymddiriedolaeth i Warchod yr Eglwys Norwyaidd er mwyn datgymalu'r eglwys a'i hail-godi ar ei lleoliad presennol. Roald Dahl oedd llywydd yr Ymddiriedolaeth.

"Tŷ-Mynydd", Heol Isaf, Radur

[image]

Ym 1918 symudodd y teulu Dahl i Dŷ-Mynydd yn Radur. Fe'i disgrifiwyd gan Dahl fel "tŷ anferth â thyrrau ar y to a gerddi mawreddog a therasau o'i amgylch i gyd". Roedd sawl acer o dir ffermio a choedlannau, a nifer o fythynnod i'r staff." Yn anffodus, dim ond Tŷ-Mynydd Lodge sy'n sefyll bellach ac mae hwn wedi ei leoli ger y fynedfa i Faes yr Awel.

Bedd y teulu Dahl yn Eglwys Sant Ioan, Danescourt

 

[image]

Ewch i dalu gwrogaeth i'r teulu Dahl yn Eglwys Sant Ioan ger Radur. Mae rhieni Roald Dahl, Harald a Sofie, a'i hanner chwaer Astri wedi eu claddu yma ym medd y teulu sydd wedi ei nodi â chroes Geltaidd.

Cumberland Lodge, Ffordd Caerdydd, Llandaf

[image]

Symudodd y teulu Dahl yma ym 1921 wedi marwolaeth Harald. Mae Dahl yn ei ddisgrifio fel " villa dymunol maestrefol canolig ei faint." Meithrinfa Ysgol Howell yw'r adeilad hwn erbyn hyn.

Ysgol Elm Tree House, Llandaf (Ysgol Feithrin Roald Dahl)

[image]

Aeth Roald Dahl i'r ysgol am y tro cyntaf ym 1922. Elmtree House oedd ei enw ac roedd dwy chwaer yn ei redeg, Mrs Corfield a Miss Tucker. Dywedodd Dahl: "Mae co' niwlog gen i o eistedd ar y grisiau a cheisio dro ar ôl tro i glymu lasys un o'm hesgidiau, ond dyna'r cwbl sy'n dod nôl i mi am yr ysgol ei hun dros bellter y blynyddoedd." 27 Palace Road yw'r eiddo erbyn hyn.

Lawnt y Gadeirlan, Llandaf

[image]

Ym 1923 aeth Roald Dahl i Ysgol y Gadeirlan yn Llandaf, oedd bryd hynny yn edrych dros Lawnt y Gadeirlan yng nghanol pentref Llandaf.

Yr allt ar hyd ochr Cadeirlan Llandaf

[image]

Yn atgofion plentyndod Roald Dahl, ‘Boy', mae'n dwyn i gof fachgen deuddeg oed wnaeth argraff ddofn arno drwy reidio ei feic yn wyllt i lawr yr allt hon. Roedd y beiciwr yn pedlo am yn ôl heb afael yn handlenni'r beic. Fel tyst 7 mlwydd oed i'r digwyddiad hwn fe dyngodd y byddai un diwrnod hefyd yn beicio i lawr yr allt serth yn yr un modd.

Mrs Pratchett's Sweetshop, Heol Fawr, Llandaf

[image]

Yn ‘Boy' mae Roald Dahl yn amlinellu'r rhan allweddol a chwaraeodd yn y Cynllwyn Llygod Mawreddog a ddigwyddodd yn siop losin Mrs Pratchett. O ganlyniad i'r gosb ddeilliodd o hynny, fe symudwyd Dahl gan ei fam o Ysgol y Gadeirlan yn Llandaf ac ym 1925 fe'i gyrrwyd i ysgol breswyl San Pedr yn Weston-Super-Mare. Erbyn hyn, tecawê Tsieineaidd The Great Wall yw'r eiddo.

 

 

 

*** Byddwchyn ymwybodol fod rhai o'r lleoliadau hyn ar dir preifat a dylid parchu preifatrwydd y perchnogion bob amser.